Kaygı İle Başetme Yolları

KENDİ KENDİNE OLUMLU DİYALOG

Nedense özellikle "kendi kendine konuşma" pek yadırganır. Hatta böyle bir davranışı sergileyen kişinin adını da "deliye" çıkartırız. Hatta kimimiz, bir konuyla ilgili düşünsek muhasebemizi karşımızdaki tarafın duyabileceği bir ses tonuyla yaptığımızda, "deli" etiketinden kurtulmak için "şimdi bu konuda sesli düşünüyorum" gibi kabulü kolay bir etikete sığınırız. (aslında bunun anlamı: "kendi kendime konuşuyorum aman beni deli falan sanmayın!)

Sesli veya sessiz, kendi kendine konuşma, yani düşünme, insanın benzersiz ve temel bir özelliğidir. Kendi kendimize konuşmadan geçirdiğimiz zaman hemen hemen hiç yoktur. Gece uyurken bile rüyalarımızda konuşuruz. Çocukları izlediğimizde düşünceleri seslendirmenin, yani kendi kendine konuşmanın "delilik "belirtisi olduğu görüşünden henüz nasibini almamış olanlar arasında sesli düşünme son derece yaygındır. Onlar yetişkinlere kıyasla "delilik yapma" konusunda çok daha cesaretlidirler! Belleğinizi şöyle bir yoklarsanız, özellikle tek başına olduğunuz birçok durumda düşüncelerinizi seslendirerek, kendi kendinize konuşmuşsunuzdur ve konuşmaya devam ettiğiniz de kesindir.

Kaygı yaşayacağınız bir duruma girmeden önce kedinizi buna hazırlayın. Geçmişte benzer bir olayı başarıla çözümlediyseniz bunu hatırlamaya çalışın. Sonrasında da sporcuların müsabakalardan önce kendilerini coşturdukları gibi siz de kendinize cesaret verin.

"Biliyorum, bundan da anlım ak çıkacağım. Bu ne ki!Geçmişte çok daha zor problemleri aştım. "Zor olmasına karşın aslında zevkli ve heyecan verici bir durum! Ben zor işlerin insanıyım! Kolaylar bana göre değil!
Dünyanın sonu değil ya! İnsanlar ne acılar yaşıyor. Altı üstü bir sınav." Yukarıdaki cümleleri sizin cesaretinizi arttıracaktır. Şimdi de mantıklı olarak düşünün. Problemi tanımlayın ve elinizdeki seçenekleri gözden geçirin. Bu durumda şu başa çıkma cümleleri faydalı olabilir:

"Bu konuda özellikle beni rahatsız eden nedir? Bu probleme ben nasıl bir katkıda bulundum? Başkaları nasıl bir katkıda bulundular?" "Problem daha büyümeden yapabileceğim bir şey var mı? "Olabilecek en kötü şey nedir?"

Kaygı yaşadığınız anlarda ise şu tür başa çıkma cümleleri uygun olabilir:

"Omuzlarımın gerginleştiğini hissediyorum. Bu olağan. Kaslarımı biraz gevşetebilirsem kendimi daha saki ve huzurlu hissedebilirim."
"Hemen sonuca gitmemeliyim. Bu doğru bir yaklaşım değil."
"Çok rahatsızım ama bu dünyanın sonu değil. Nasıl olsa bunu da atlatırım." "Sinirlenmek ve öfkelenmek işleri daha da bozabilir."
"Elimden geldiğince sakin olmaya çalışacağım."
"Kaygının beni hırpalamasına izin vermeyeceğim."

Diyelim ki kaygı yaratan durumu çözdünüz. Çözdüğünüz bu durum için kendini ödüllendirmeyi sakın unutmayın. Bu noktada kendinize söylediğiniz sözler kaygılı durumlar karşısında daha güvenli olmanıza olanak sağlayacaktır:

"İşte yaptım ve oldu. Sınav düşündüğüm kadar kötü olmadı. Aferin bana." "Sınavdan önce çok gergindim. Ancak duygularımı kontrol altında tutmayı başarabildim."

"Sınav kaygısı hayatımın tek kabusuydu, yaşasın artık ondan kurtuldum." Başa çıkma cümlelerinin asıl yaptığı iş, herhangi bir durumda var olan ama bizim tespit edemediğimiz olumlu bakış açısını yani madalyonun öteki yüzünün kişi tarafından görülmesini sağlamasıdır. Bunlar kaygıyla başa çıkmada çok değerli araçlar haline gelirler. Belki kendi kendinize yaptığınız bu konuşmalar kaygıyı yaşamanızdan alıp götürmeyecek ancak başa çıkma konusunda önemli bir mesafe kat etmiş olacaksınız.